27 grudnia minęła 105. rocznica wybuchu Powstania Wielkopolskiego – zwycięskiego zrywu Polaków-Wielkopolan. Od trzech lat dzień rozpoczęcia Powstania obchodzony jest jako narodowe święto. O tym ważnym wydarzeniu pamięta się również w Ostrzeszowie, choć Powstanie na ziemi ostrzeszowskiej rozpoczęło się kilka dni później – 6 stycznia 1919 roku. Również i u nas powstańczy zryw pozostawił ślad w postaci tablic i pomników upamiętniających poległych powstańców i zwycięskie bitwy, toczone w naszym regionie. Wielu poległych wówczas mieszkańców Ostrzeszowa i okolic, spoczywa na ostrzeszowskim cmentarzu parafialnym, pod Pomnikiem Powstańców Wielkopolskich lub w rodzinnych grobach znajdujących się na tutejszym cmentarzu i innych okolicznych miejscach pochówku.
Ważne, że pomimo upływu lat wciąż żywa jest w społeczeństwie naszego powiatu pamięć o powstańcach. Pamięta o nich również najmłodsze pokolenie, a wyrazem tej pamięci są znicze płonące na powstańczych mogiłach. W rocznicę wybuchu Powstania zapalali je młodzi wolontariusze z I LO w Ostrzeszowie i ZSP w Rojowie wraz z opiekunką tej grupy, Joanną Grzesiak.
– W tym roku, z grupą wolontariatu z liceum i z Rojowa zorganizowaliśmy naklejki nawiązujące do Powstania Wielkopolskiego i umieściliśmy je na zniczach. Choć w szkołach trwa świąteczna przerwa, to młodzież dopisała i ponad 60 zniczy roznieśliśmy po ostrzeszowskim cmentarzu – mówi Joanna Grzesiak. – Mieliśmy mapę, uzupełnioną o informacje, w jakim sektorze znajduje się grób powstańca. Młodzież znakomicie sobie radziła z odnajdywaniem tych mogił. Nasi wolontariusze wywodzą się z obu wspomnianych szkół – rozpiętość wieku jest duża, bo są w tej grupie dzieci ze Szkoły Podstawowej w Rojowie, jak też maturzyści z liceum, co integruje uczniów z obu placówek. Ważna jest także przychylność dyrekcji obu szkół, na którą zawsze możemy liczyć. Akcja zapalenia zniczy na grobach powstańców w tym roku odbyła się pierwszy raz, ale jesteśmy przekonani, że i w kolejnych latach będziemy pamiętać o powstańcach.
W tegorocznej akcji wzięła udział grupa wolontariuszy: Jakub Zawidzki, Zofia Koszarna, Julia Tomaszewska, Oliwier Ławicki (uczniowie I LO ), Jagoda Studnicka, Hanna Zasiadczyk, Hanna Koper, Milena Ręk (uczennice ZSP w Rojowie), Joanna Grzesiak (opiekun grupy).
Wolontariusze zatrzymali się także przy grobie Zofii Pogorzelskiej – jedynej w naszym regionie kobiecie-powstańcu. Poniżej krótka notka biograficzna przygotowana przez młodzież:
Zofia Pogorzelska przystąpiła ochotniczo do Powstania Wielkopolskiego 6 stycznia 1919 roku, jako członkini PCK i była czynna w tym działaniu do końca akcji bojowej na froncie Południowej Wielkopolski, tj. do końca 1919 roku.
W pierwszych dniach Powstania jej zadaniem było dostarczanie żywności dla oddziałów walczących na froncie. Jednocześnie od pierwszych dni akcji prowadzonych na naszym terenie związana była z jego dowództwem, pracując w biurze przy ulicy Krakowskiej, obecnie ulica gen. Władysława Sikorskiego 26. W następnych miesiącach trwającego powstania wraz z innymi członkiniami PCK zajmowała się transportem i pielęgnacją rannych żołnierzy, jak również pochówkiem poległych powstańców. Zmarła w 1987 roku. W 1972 roku nadano jej stopień podporucznika rezerwy.
Odznaczona: Wielkopolskim Krzyżem Powstańczym – 11.11.1971 r., Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski – 14.05.1975 r.
Młodzi ostrzeszowscy wolontariusze pokazują, że wydarzenia sprzed 105 lat nie są tylko zamierzchłym wspomnieniem, lecz żywą lekcją historii, w której wszyscy możemy uczestniczyć.
K.J.
