Jest w orkiestrach dętych jakaś siła… a w tej czajkowskiej jest także moc przetrwania. Mimo wielu zakrętów dziejowych, trudności, a nawet prześladowań, wciąż powstaje jak feniks z popiołów, trwa, rozkwita i swoją muzyką niesie radość kolejnym pokoleniom. Aż trudno uwierzyć, lecz w tym roku minęło 100 lat od założenia w Czajkowie orkiestry dętej. Takim stażem nie może pochwalić się żadna inna orkiestra grająca na ziemi ostrzeszowskiej, a i osiągnięciami trudno by dorównać muzykom z Czajkowa. To zasługa dziesiątek, a może nawet setek ludzi, którzy w ciągu wieku tworzyli, współtworzyli i dokonywali starań, by w tej maleńkiej gminie grała wielka orkiestra. Wielu z tych osób uhonorowano podczas uroczystej gali, która odbyła się 5 listopada w lokalu „Szklana Czajka” w Czajkowie.

Uroczystość swą obecnością uświetniła Minister Rodziny i Polityki Społecznej – Marlena Maląg, przybyli parlamentarzyści z południowej Wielkopolski, władze powiatu i samorządów gminnych oraz przedstawiciel urzędu marszałkowskiego. Nade wszystko zaś osoby, które tworzyły przez lata orkiestrę w Czajkowie, ich rodziny i przyjaciele orkiestry.

Uroczystość rozpoczęła Orkiestra – Jubilatka z wysokiego C, utworem „Best of Queen”. Zanim zabrzmiała kolejna melodia „Marsz Czajkowianka”, pełniąca funkcję prezesa orkiestry Aleksandra Smardz, w towarzystwie wiceprezes Martyny Budy, przywitała uczestników jubileuszu. Zaraz też zapoznano wszystkich z bogatą historią zacnej Stulatki.

Gminna Orkiestra Dęta przy OSP w Czajkowie powstała w 1922 r., pierwotnie nosząc nazwę Orkiestry Straży Ogniowej w Czajkowie. Miała szanse powstać dzięki zaangażowaniu miejscowego proboszcza, ks. Stanisława Masłowskiego, a także dziedzica dworu w Kuźnicy Grabowskiej, Seweryna Oxnera, który wyposażył orkiestrę w pierwsze instrumenty. Pierwszym kapelmistrzem był Marcin Wysota, a następnie jego syn Leon. Po nich batutę przejął p. Jasyk. Po ustaniu działań wojennych orkiestra wznowiła swoją działalność. Prowadzenia podjął się wówczas Tadeusz Zapolny. W latach 60. orkiestrę kolejno prowadzili: Kazimierz Marynowski, Czesław Ciołek, a później Edward Nawrot. Przez jakiś czas funkcję dyrygenta sprawował Tadeusz Lubawy. Istotnym dniem w historii Czajkowa był 2 stycznia 1972 r. Po walkach z oddziałami ZOMO zniesiono gm. Czajków, a tereny które obejmowała wcielono do gm. Grabów nad Prosną. Orkiestra po raz kolejny zawiesiła swoją działalność. Zaczęła grać znowu po 10 latach, gdy 1 października 1982 r. gminę reaktywowano. Prowadzenia orkiestry podjął się wówczas Roman Gmerek. Jego następcą w 2002 r. został Grzegorz Gonera. Wiosną 2009 r. zrodził się pomysł utworzenia przy orkiestrze grupy mażoretek. Jaj prowadzeniem zajęła się Monika Kuświk. Początkiem nowego okresu działalności był 2010 r., wtedy gmina Czajków objęła mecenat nad orkiestrą, a funkcję kapelmistrza przejął Krzysztof Sowa. Obecnie skład zespołu tworzy 37 muzyków (15 kobiet i 22 mężczyzn). Większość z nich to młodzież szkolna i studenci.

Doceniając znaczenie i wspomniane tu zasługi orkiestry, Minister Rodziny i Polityki Społecznej – Marlena Maląg uhonorowała Gminną Orkiestrę Dętą przy OSP w Czajkowie odznaczeniem „Meritis pro Familia”, czyli „Zasłużony dla rodziny”. Odznaka nadana została za działalność na rzecz umacniania więzi rodzinnych oraz integracji pokoleń, promowanie i upowszechnianie kultury oraz popularyzowanie tradycji wielkopolskiej. Minister Maląg przekazała odznaczenie na ręce prezes Aleksandry Smardz i kapelmistrza Krzysztofa Sowy, nie szczędząc słów uznania i gratulacji pod adresem tak młodej Stulatki. Zaraz potem pani minister wręczyła imienne listy gratulacyjne wszystkim obecnym członkom orkiestry. Jak na jubileusz przystało nie zabrakło też innych odznaczeń i wyróżnień. Odznaką Honorową „Za Zasługi dla Województwa Wielkopolskiego” za działalność artystyczną i społeczną, znaczący wkład w propagowanie kultury muzycznej wśród mieszkańców Wielkopolski uhonorowano: Mirosławę Harężę, Stanisława Jamnickiego, Marka Wrzoska.

– Jest mi niezmiernie miło, że mogę wspólnie z wami uczestniczyć w tak ważnym wydarzeniu jakim jest stulecie naszej czajkowskiej orkiestry. To niebywałe wydarzenie w naszej małej ojczyźnie – mówił wójt gminy Czajków – Henryk Plichta, zauważając, że ani talentu, ani pasji nie brakuje tutejszym muzykom. Z kolei władze samorządowe nie szczędzą starań, by stworzyć im odpowiednie warunki. Muzycy to docenili, dziękując słowami pani prezes wójtowi i wszystkim dobroczyńcom oraz dedykując im utwór „Takie tango” z repertuaru Budki Suflera. Wykonawca tej piosenki, Krzysztof Cugowski, był jedną z gwiazd, która za pośrednictwem taśmy filmowej przekazała życzenia Jubilatce. Gratulacje i życzenia złożyły również inne znane postacie sceny muzycznej: Kayah, Alicja Majewska, Sławomir, czy Jan Borysewicz, a także major Paweł Joks prowadzący Orkiestrę Reprezentacyjną Sił Powietrznych. Zabawne filmiki z życzeniami przesłały też inne orkiestry. Wcześniej jednak z bukietem serdecznych słów, upominków i kwiatów wystąpili uczestniczący w imprezie goście: Ewa Matecka, Tomasz Ławniczak, Katarzyna Sójka, Jan Mosiński, Andrzej Grzyb… Słowa podziękowania skierował ku muzykom również starosta Lech Janicki.

Szanownej Jubilatce życzymy, by zawsze była piękna i młoda, tak, jak jej muzycy i swoją grą radowała serca przynajmniej przez kolejne STO LAT!

K. Juszczak